تیتر یک - جایی برای پرواز اندیشه‌های خوب

افق های دست یافتنی /**/

/**/

گروه تحلیلی تیتر یک- هر سال همزمان با سالگرد انقلاب اسلامی و دهه ی فجر، جشنواره ی فیلم فجر که امسال سی و یک ساله شد، شروع به کار کرده و طی ده روز آثار و فیلم­ های سینمایی در سینماها نمایش داده می ­شود. با توجه به همزمانی جشنواره با دهه­ ی پیروزی، انتظار می ­رود فیلم ­هایی که با مکتب و ایدئولوژی انقلاب اسلامی ایران سازگار و در راستای ارتقا و بسط این تفکر می ­باشند، انتخاب و به نمایش گذاشته شوند.

اما یا این فیلم­ ها (البته نه همه­شان)، هیچ تناسبی با فرهنگ اسلامی و ایرانی ندارد و لیبرالیسم و اباحه­ گری و فرهنگ غربی و یا این طور که امسال دیدیم اندیشه های پوسیده ی کمونیستی را در جامعه رواج می­ دهند و یا در فیلم ­هایی که به موضوع اسلام و انقلاب و دفاع مقدس پرداخته می ­شود و قصد در بیان مفاهیم و ارزش­ها دارد، به دلیل ناآگاهی و سطحی­ نگری سازندگان آن، آثاری سخیف و کم مایه پیش روی مخاطبان قرار گرفته و به هیچ وجه رضایت آن­ها را جلب نمی ­کند. البته نمی­ توان گفت که تا به حال هیچ فیلم خوب و ارزشی ساخته نشده اما آن طور که باید و شاید سینمای ایران نتوانسته حرف خود را در قالب رسانه به جهانیان برساند و فیلم­ های جهانی و درخور و شایسته­ ی این ملت، بسازد.

جشنواره ­های سینمایی هر کشور، آیینه­ ی تمام نمای فرهنگ و عقیده آن سرزمین می ­باشند و در جهت تحکیم بخشیدن به اهداف سیاسی، اجتماعی و همچنین اقتصادی آن کشور، گام بر می ­دارند. مثلا جایزه گلدن گلوب که پس از اسکار مهم ­ترین جایزه سینمایی در آمریکا است، امسال به فیلم آرگو که یک فیلم سیاسی و روایت تسخیر لانه­ ی جاسوسی در ایران می ­باشد، جایزه ­ی بهترین فیلم درام و بهترین کارگردانی( بن افلک) را اعطا کرد. این فیلم توسط کمپانی برادران وارنر که فیلم ­های ضد اسلامی و ایرانی زیادی را در کارنامه­ ی سیاه خود دارد، ساخته شده است و هزینه ­ی ساخت آن 45 میلیون دلار می­ باشد.

اما با نهایت تأسف در جشنواره­ ی امسال مانند جشنواره­ های گذشته، فیلمی که مقابل تفکر دنیای استکبار، تمام قد بایستد و از نظام اسلامی دفاع کند، در جشنواره ی فیلم فجر جایی نداشت، نه اینکه هیچ فیلمی نبود بلکه فیلمی هم که جنایات کثیف صهیونیست­ها و مستکبران را در قبال مسلمانان، با روایتی هنرمندانه و محتوایی پربار به تصویر کشیده بود، به دلایل واهی و غیرمنطقی به زاویه ­ی جشنواره رانده شد و هیچ تشویق و حمایتی از سازندگان و دست اندرکاران آن، به عمل نیامد. دلیل آن هم این است که نگاه مجریان و متولیان این عرصه، بیش از آنکه فرهنگی باشد، تجاری و مالی است و مسؤلیتی در قبال این هجمه ها به گردن نمی گیرند و قصد ندارند که با آن مبارزه کنند.

از طرفی، دو سال است که جشنواره ی ققنوس به موازات جشنواره فجر که عنوان گفتمان انقلاب اسلامی را  یدک می کشد،  برگزار می شود. این جشنواره هم 27/11/1391، با اهدای جوایزی به فیلم سازان و تقدیر از آن ها به کار خود پایان بخشید.

فیلم های برتر از نگاه ققنوس، تنهای تنهای تنها به کارگردانی احسان عبدی پور و سر به مهر هادی مقدم دوست، بودند. تنهای تنهای تنها، فیلمی خوش ساخت، محکم و تأثیرگذار بود و بازیگران به خوبی از پس ایفای نقش برآمده بودند به خصوص بازیگر نوجوان فیلم. اما سازنده ی این اثر بعد از دریافت جایزه، اظهار داشت فقط شما از این فیلم خوشتان نیامده ، آن طرفی ها هم از این فیلم استقبال کرده اند. و در برنامه ققنوس با اشاره به اسکار گفت:" ما باید با چهره ای موجه برویم پشت در بایستیم و زنگ بزنیم و آن ها ما را از آیفون ببینند و در را برایمان بگشایند".  نگاه عبدی پور که در مصاحبه ها و گفتگوهایش آن را آشکارا بیان می کند بسیار شبیه گفتمان اصلاح طلب هاست و مدام نگاهش به آن سوی مرزها، و عجیب است که دوستان اهل تفکر جبهه ی انقلاب فرهنگی این نگاه او را زیر سیبیلی رد می کنند.

سر به مهر هم، هر چند که از مضمون خوب و داستان جذاب و گیرایی برخوردار نبود، اما به دلیل پرداختن به مسأله ی نماز، از طرف خط فکری انقلاب اسلامی، جایزه ی برتر را از آن خود کرد که این نشان از نگاه سطحی و عدم آگاهی از تعریف دقیق و درست سینمای دینی در میان کارشناسان و داوران می باشد. زیرا آن ها فیلمی را که نمادی مستقیم از دین و یا یک شخص مؤمن را به نمایش می گذارد، دینی می دانند هر چند که از عمق زیادی بهره نبرده و برای مخاطبان حرفی نو و مؤثر نداشته باشد.

در این راستا، بیانات مقام معظم رهبری در جمع اصحاب فرهنگ و هنر و اندیشه کشور در تاریخ 1/5/1380، قابل تأمل می باشد.

«هنر دینی به هیچ وجه به معنای قشری گری و تظاهر ریاکارانه دینی نیست و این هنر لزوما با واژگان دینی به وجود نمی آید. ای بسا هنری صد در صد دینی باشد اما در آن از واژگان عرفی و غیر دینی استفاده شده باشد. نباید تصور کردکه هنر دینی آن است که حتما یک داستان دینی را به تصویر بکشد یا از یک مقوله ی دینی مثلا روحانیت و غیره صحبت کند.»

ایشان در ادامه ی بیاناتشان فرموده اند:«هنر دینی عدالت را در جامعه به صورت یک ارزشی معرفی می کند؛ ولو شما هیچ اسمی از دین و هیچ آیه ای از قرآن و هیچ حدیثی در باب عدالت در خلال هنرتان نیاورید. مثلا هیچ لزومی ندارد که در محاورات سینمایی یا در تئاتر، نام و یا شکلی که نماد دین است وجود داشته باشد تا حتما دینی باشد؛ نه، شما می توانید در باب عدالت، رساترین سخن را در هنرهای نمایشی بیاورید، در این صورت به هنر دینی توجه کرده اید.»

به راستی چقدر نگاه مسئولان و متولیان فرهنگی سینما به این صحبت ها نزدیک است؟  آیا تا به حال این سخنان را شنیده اند یا این که نخواسته اند در این راستا و با این نگاه حرکت کنند؟

با توجه به این که سازندگان و سینماگران و مسئولان فرهنگی نتوانسته اند آن طور که شایسته ی این نظام و مردم است، پیام انقلاب اسلامی ایران را به گوش جهانیان برسانند و از حوزه ی رسانه، درخشش ها و عظمت های آن را نشان دهند، حضور پررنگ و متعهدانه ی افراد مؤمن و آگاه و آشنا به تمام قواعد سینما و هنر و رسانه، در این عرصه جدی می شود تا دیگر شاهد این نباشیم که فیلم ها و فیلم سازانی که با نگاهی عمیق و آینده نگر پا به این عرصه گذاشته و دلسوزانه به مسائل جهانی و انسانی پرداخته اند، مظلومانه کنار گذاشته شده و از ادامه ی کار در این زمینه دلسرد شوند. به امید آن روز .

نویسنده: گروه تحلیلی تیتر یک