تیتر یک - جایی برای پرواز اندیشه‌های خوب

از اذیت تا حجامت با صداقت - حسام الدین حائری زاده

مشق استراتژی

سخنی کوتاه با جامعه مومنین در این ایام پر تنش جمهوری اسلامی

26 دی 98

سخنی کوتاه با جامعه مومنین در این ایام پر تنش جمهوری اسلامی:

از اذیت تا حجامت با صداقت

طبیعی است که جامعه اسلامی مریض می‌شود «آلوده» به نفاق می‌شود و باید از آن «پالوده» شود. نفاق، عدم صدق است. کسی که ایمان آورده و اظهار به باور دینی می‌کند، باید اثبات کند چقدر راست می‌گوید. خدا برای سنجش کیفیت ایمان، قلب مومن را زیر و رو می‌کند، آن قدر به هم می‌ریزد تا خودش را و آن چه واقعا هست بیرون بریزد. قلبی که از چنان طوفان‌ها و زلزله‌هایی به سلامت عبور کند، آن قلب صادق است و می‌شود روی آن حساب کرد: مِنَ الْمُؤْمِنِینَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللَّهَ عَلَیْهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضَىٰ نَحْبَهُ وَمِنْهُمْ مَنْ یَنْتَظِرُ وَمَا بَدَّلُوا تَبْدِیلًا.[۱]

شاید ما مومنین در این ایام پر تنش در جمهوری اسلامی، در حال تجربه چنان وضعیتی باشیم. آن قدر حوادث و فجایع و پیامدهای آنها بزرگ و به هم پیوسته بوده‌اند که نفَس‌ها را گرفته‌اند. این شرایط، وضعیت ابتلاء است.[۲] بیرون آمدن از وضعیت ابتلاء یک شرط دارد: صبر بر بلاء و حفظ ایمان و باور به وعده‌های الهی.[۳] تدبر در سوره احزاب که به تعبیری می‌شود گفت سوره صدق است در این شرایط بسیار راهگشا است.
در این سوره، صحنه ابتلاء مومنین به بیان در آمده است. صحنه‌ای مملو از معاشقه بین مومن و خدایش که هر چه از دوست رسد نیکوست. البته در این بارگاه طوفانی عشق بین مومنین و خدای خویش، منافقین هستند که مذبذب و لرزان گاه به پیش و گاه به پس[۴] حیرانند و البته در حفظ ظاهر هم کم نمی‌گذارند و حتی مومنین را به خویش فرامی‌خوانند. بی‌مایگان و نامردهایی که فقط بلدند در اراده‌ها سستی ایجاد کنند، مُعَوِّق هستند یعنی به تعویق و انصراف می‌اندازند؛ تا بانگ جنگ و جهاد و مقاومت برخاسته می‌شود زبان‌های کثیف و حرّاف خود را در دهان به ولوله می‌اندازند که آهای! به سوی ما بیایید.[۵] و ساده‌لوح آنانی که به اینان می‌گروند. در چنان وضعیت ابتلائی، جامعه ایمانی باید دردها و التهابات ناشی از #حجامت_نظام را تحمل کند تا از آن آلودگی‌ها پالوده شود. مومنین باید صبر کنند صبر فعال، و به «سراج منیر» و چراغ تابان ولایت نظر ثابت کنند تا راه را گم نکنند.[۶] و از کفار و منافقین اطاعت نکنند.[۷] سوره احزاب در مدینه نازل شده در شرایطی که حکومت دینی شکل گرفته است. بنابراین خدا نام منافقین را هم کنار کفار ذکر کرده است. کفاری که نتوانسته‌اند جلوی تشکیل حکومت دینی را بگیرند، هر چه جنگ به او تحمیل کرده‌اند باز هم نتوانسته‌اند آن را فروبپاشند حالا تنها امیدشان #منافقین_داخلی هستند. منافقین راه‌های مختلفی برای به هم زدن تعادل جامعه دینی دارند. یکی از این راه‌ها که در این سوره به آن تاکید شده «اذیت» است.

منافقین به دنبال اذیت مومنین هستند.[۸] اذیت کردن یکی از ویژگی‌های منافقین است. از هر فرصتی استفاده می‌کنند تا نیش و کنایه‌ای به مومنین بزند. این نوع رفتار چقدر در فضای رسانه‌ای و بین برخی مسئولین و فعالین سیاسی وجود دارد؟ البته مومنین باید آن قدر دقیق و تمیز کار کنند (مانند آن چه امام خامنه‌ای در کار تمیز فرهنگی تاکید کردند) که هیچ گزکی به منافقین ندهند. مومن نباید کاری کند که آبرویش برود. باید قولش، قول سدید باشد.[۹] چون منافقین حتی کارهای نکرده مومنین را هم دستاویز اذیت کردن قرار می‌دهند و آنها را پاسخگو می‌کنند.[۱۰] متخصصین و صاحب نظران نظامی می‌دانند و برخی هم اذعان کرده‌اند که بسیاری از اتفاقات افتاده در فاجعه سقوط #هواپیمای_اکراینی ربطی به حوزه مسئولیتی سردار حاجی زاده نداشته است. اما ایشان بنا به مصالحی تقصیر «همه چیز» را به گردن خود گرفت. در این شرایط برخی مسئولین معلوم الحال با علم به این موضوع، کنایه‌های خود را به سپاه و ایشان انداخته و تکه‌پراکنی می‌کنند. اینها همان منافقینی هستند که به تعبیر این سوره منتظر هستند تا کارهای کرده و نکرده مومنین را دستاویز اذیت کردن خود قرار دهند. اینجاست که نمی‌شود با این منافقین با مماشات و تعارف برخورد کرد. اینها نفهم‌ها، خائنان و کینه‌ورزانی هستند که از کفار بدترند. کوچکترین کار در برابر آنها این است که خدا فرمود:

لَئِنْ لَمْ یَنْتَهِ الْمُنَافِقُونَ وَالَّذِینَ فِی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ وَالْمُرْجِفُونَ فِی الْمَدِینَةِ لَنُغْرِیَنَّکَ بِهِمْ ثُمَّ لَا یُجَاوِرُونَکَ فِیهَا إِلَّا قَلِیلًا. ترجمه: «اگر منافقان و آنان که در دلهاشان مرض است و هم آنها که در مدینه تبلیغات سوء می‌کنند دست نکشند ما هم تو را بر آنها بر انگیزیم که از آن پس جز اندک زمانی در مدینه در جوار تو زیست نتوانند کرد.» قرآن می‌فرماید باید جوری بر اینها کوبید و صورت به صورتشان ایستاد که عرصه حیات در جوار مومنین بر ایشان تنگ آید و به اسلاف خود در بیرون مرزها بپیوندند. اَبروی مومنین در برابر منافقین خم است، روی مومنین بر منافقین ترش است، لحن مومنین بر منافقین تلخ است. جوری که زندگی در جوار مومنین بر ایشان قابل تحمل نباشد. استعفا بدهند، قهر کنند، خداحافظی کنند، باید محیط برای ارتکاب جرم منافقین غیرقابل تحمل باشد. جمهوری اسلامی یعنی این که اگر ابتلائی هم حادث و عرصه بر مومنین تنگ آمد، با صبر استراتژیکی که مومنین انجام می‌دهند، همان بلاء به منافقین بر می‌گردد و عرصه بر ایشان تنگ می‌شود. این چنین #حجامت_نظام رقم می‌خورد. این است سنت الهی و نمونه‌ای از استراتژی الهی.

باکی نیست! منافقین اگر آبرو و وجاهت مومنین را با مرض ریختن‌ها و اذیت کردن‌هایشان لکه‌دار کنند، هیچ نکرده‌اند جز این که «عند الناس» چنین آبرویی را برده‌اند، اما آبروی اینان «عند الله» محفوظ است.[۱۱] سوره احزاب بیش از این که «جهاد با نفس» را مطرح کرده باشد، «جهاد با آبرو» را مطرح کرده است. حقیقت ماجرا در کل این صحنه‌آرایی الهی این بوده که عمق و صداقت #معرفت_توحیدی مومنینی که در این اذیت ها معمولا آبرویشان نزد مردم می‌رود چقدر است؟ آیا واقعا باور دارند که آبرودهنده‌ی اصلی خداست؟ آیا حقیقتا ایمان دارند که آبروی مومن نزد خدا محفوظ است؟ اگر مومنین قول سدید داشته باشند، خدا کارشان را اصلاح می‌کند، از گناهانشان درمی‌گذرد و به فوز عظیم می‌رساند و چنان عزیز و باشکوه و آبرومندشان می‌کند تا اثبات کند که «مَن کانَ یُریدُ العِزَّةَ فَلِلَّهِ العِزَّةُ جَمیعاً»[۱۲]

پایان.



پی‌نوشت‌ها:

[۱] به آیات ۱۰ تا ۲۴ سوره احزاب مراجعه شود. در آیه ۱۰ می‌فرماید شرایط ابتلاء گاهی در حد چنان زلزله شدیدی در قلوب مومنین است که گویی چشم‌ها از حدقه‌ها بیرون زده و قلب‌ها به دهان‌ها رسیده باشند.
[۲] إِذْ جَاءُوکُمْ مِنْ فَوْقِکُمْ وَمِنْ أَسْفَلَ مِنْکُمْ وَإِذْ زَاغَتِ الْأَبْصَارُ وَبَلَغَتِ الْقُلُوبُ الْحَنَاجِرَ وَتَظُنُّونَ بِاللَّهِ الظُّنُونَا. آیه ۱۰ سوره احزاب.
[۳] وَلَمَّا رَأَى الْمُؤْمِنُونَ الْأَحْزَابَ قَالُوا هَٰذَا مَا وَعَدَنَا اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَصَدَقَ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَمَا زَادَهُمْ إِلَّا إِیمَانًا وَتَسْلِیمًا. آیه ۲۲ سوره احزاب.
[۴] أَشِحَّةً عَلَیْکُمْ فَإِذَا جَاءَ الْخَوْفُ رَأَیْتَهُمْ یَنْظُرُونَ إِلَیْکَ تَدُورُ أَعْیُنُهُمْ کَالَّذِی یُغْشَىٰ عَلَیْهِ مِنَ الْمَوْتِ فَإِذَا ذَهَبَ الْخَوْفُ سَلَقُوکُمْ بِأَلْسِنَةٍ حِدَادٍ أَشِحَّةً عَلَى الْخَیْرِ أُولَٰئِکَ لَمْ یُؤْمِنُوا فَأَحْبَطَ اللَّهُ أَعْمَالَهُمْ وَکَانَ ذَٰلِکَ عَلَى اللَّهِ یَسِیرًا. یَحْسَبُونَ الْأَحْزَابَ لَمْ یَذْهَبُوا وَإِنْ یَأْتِ الْأَحْزَابُ یَوَدُّوا لَوْ أَنَّهُمْ بَادُونَ فِی الْأَعْرَابِ یَسْأَلُونَ عَنْ أَنْبَائِکُمْ وَلَوْ کَانُوا فِیکُمْ مَا قَاتَلُوا إِلَّا قَلِیلًا. آیات ۱۹ و ۲۰ سوره احزاب.
[۵] قَدْ یَعْلَمُ اللَّهُ الْمُعَوِّقِینَ مِنْکُمْ وَالْقَائِلِینَ لِإِخْوَانِهِمْ هَلُمَّ إِلَیْنَا وَلَا یَأْتُونَ الْبَأْسَ إِلَّا قَلِیلًا. آیه ۱۸ سوره احزاب.
[۶] وَدَاعِیًا إِلَى اللَّهِ بِإِذْنِهِ وَسِرَاجًا مُنِیرًا. آیه ۴۶ سوره احزاب.
[۷] وَلَا تُطِعِ الْکَافِرِینَ وَالْمُنَافِقِینَ وَدَعْ أَذَاهُمْ وَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ وَکَفَىٰ بِاللَّهِ وَکِیلًا. آیه ۴۸ سوره احزاب.
[۸] إِنَّ الَّذِینَ یُؤْذُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَةِ وَأَعَدَّ لَهُمْ عَذَابًا مُهِینًا. آیه ۵۷ سوره احزاب.
[۹] یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَقُولُوا قَوْلًا سَدِیدًا. آیه ۷۰ سوره احزاب.
[۱۰] وَالَّذِینَ یُؤْذُونَ الْمُؤْمِنِینَ وَالْمُؤْمِنَاتِ بِغَیْرِ مَا اکْتَسَبُوا فَقَدِ احْتَمَلُوا بُهْتَانًا وَإِثْمًا مُبِینًا. آیه ۵۸ سوره احزاب.
[۱۱] یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَکُونُوا کَالَّذِینَ آذَوْا مُوسَىٰ فَبَرَّأَهُ اللَّهُ مِمَّا قَالُوا وَکَانَ عِنْدَ اللَّهِ وَجِیهًا. آیه ۶۹ سوره احزاب.
[۱۲] آیه ۱۰ سوره فاطر.

🖋✍️مشق استراتژی | حسام الدین حائری زاده